Kıyılarda kötü koku!..

Antalya’da bir kıyı yağmasıdır sürüyor. Bu turizm ve ekonomi anlayışıyla daha da süreceğe benziyor.

Konyaaltı Sahili bir ‘‘avanta’’jcı pençesinden henüz kurtarılmış görünürken, Serik (Belek ve Kadriye) sahiliyleilgili de rüşvet iddiası ortaya atıldı.

Serik sahilinde bir de Turizm Bakanlığı’nın plan değişikliği yaparak halkın kullanımına ayrılmış alandan alarak yeni otel yeri açması var. Bu konu rüşvet olayından ayrı.

Rüşvet iddiasına dönersek…

Rüşvet 500 bin lira para ve bir ‘‘Audi Q6’’ cip.

Rüşvetin konusu da özet olarak şu:

Serik sahilinde halk plajı olarak ayrılmış olan bölümden bir kısmı iki otelin kullanımına tahsis ediliyor.Halk plajı olarak kalan alandaki işletmeler de üçüncü şahıslara kiraya veriliyor. Belediye ile üçüncünün arasındaki şahsiyet taş atıp kolu ağrımadan malı götürüyor.

Ben okuduğum haber ve makalelerden bunu anladım.

Rüşvet iddiasını ortaya atan Turizm Bakanı Mehmet Akif Ersoy. Plajdan yer tahsis edilen otellerden birinin sahibi olduğu için de iddianın inandırıcılığı yüksek. Ancak soruşturulması yönünde bir hareket yok.

Rüşvetteki 500 bin liraiddiası, iki bakanlı koronavirüs salgını toplantısında gündeme gelip oturdu,öylece oturup duruyor. Anlaşılan altı fazla dolu!..

HUKUKA GÖRE KIYILAR HERKESİN!

Aslında Anayasa ve Kıyı Kanunu’na (3621 sayılı kanun) göre tüm sahillerin, çok özel durumlar (güvenlik ve askeri harekât ve savunma) dışında, hiçbir şekilde özel alanlar oluşturulmadan kamuya açık tutulması gerekiyor. Bu kanuna göre, otellerin ecrimisil (işgal bedeli-cezası) ödeyerek de olsa kıyılarda özel alanlar oluşturmaları düpedüz işgaldir, suçtur. Aynı şekilde kıyı içinde bazı alanların kiraya verilmesi de suçtur.

Yasaya göre, sahil şeridinde belli ölçüleri aşmadan, kamu yararını zedelemeden bazı yapılar kondurabilirsin. Ama kıyı şeridinde asla yapı yapamazsın, sınır çekip bölemez, özel alanlar oluşturamazsın. Yaparsan suç işlemiş olursun.

Bu suç yıllardır devlet (Hazine ve belediyeler) eliyle ya da devlet desteğiyle işlendi, işlenmeye de devam ediliyor.

Çünkü ulaşım olanağı bulunup da bunların yapılmadığı bir sahilimizi ben bilmiyorum.

Yanlış anımsamıyorsam, ülkenin bazı bölgelerde kıyılardaki parselleme ve rant nedeniyle cinayetler bile işlendi.

Şimdi ortada apaçık bir rüşvet iddiası var, iddiayı soruşturabilecek tüm merciler suskun. Olay ‘‘üç maymun’’a(görmedim, duymadım, bilmiyorum) uymadığı için ‘‘yatalak maymun’’ oynanıyor.

Ben şunu merak ediyorum:

–          Bir plajdaki işletme ne kadar kazanıyor da bu kadar rüşvet verebiliyor?

–          Bu kadar rüşvet verebilen bir işletme ne kadar gelir beyan ediyor, ne kadar vergi veriyor?

Aslında konu savcıların olduğu kadar Maliye’yi de ilgilendiriyor. Çünkü umumun hakkını korumak savcıların görevi olduğu kadar, umumun malını yöneten Maliye’nin de görevi.

 BU KISIM, MERAK EDENLER İÇİN

Merak edenler için aşağıya Kıyı Kanunu’nun ilk altı maddesini aldım. Kıyı çizgisi, kıyı kenar çizgisi, kıyı şeridi, sahil şeridi nedir; sahil ve kıyı şeridinin kullanımdüzenleni, bu maddelerde açık seçik yazılı….

3621 Sayılı Kanun Kıyı Kanunu

Madde 1 – Bu Kanun, deniz, tabii ve suni göl ve akarsu kıyıları ile bu yerlerin etkisinde olan ve devamı niteliğinde bulunan sahil şeritlerinin doğal ve kültürel özelliklerini gözeterek koruma ve toplum yararlanmasına açık, kamu yararına kullanma esaslarını tespit etmek amacıyla düzenlenmiştir.

Madde 2 – Bu Kanun, deniz, tabii ve suni göller ve akarsu kıyıları ile deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerine ait düzenlemeleri ve bu yerlerden kamu yararına yararlanma imkan ve şartlarına ait esasları kapsar.

Madde 3 – Askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgelerinde veya ülke güvenliği ile doğrudan ilgili, Türk Silahlı Kuvvetlerine veya Sahil Güvenlik Komutanlığına ait harekat ve savunma amaçlı yerlerde (konut ve sosyal tesisler hariç) özel kanun hükümlerine, diğer özel kanunlar uyarınca belirlenmiş veya belirlenecek yerlerde ise özel kanunların bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerine uyulur.

Tanımlar

Madde 4 – Bu Kanunda geçen deyimlerden;

KIYI ÇİZGİSİ:Deniz, tabii ve suni göl ve akarsularda, taşkın durumları dışında, suyun karaya değdiği noktaların birleşmesinden oluşan çizgiyi,

KIYI KENAR ÇİZGİSİ:Deniz, tabii ve suni göl ve akarsularda, kıyı çizgisinden sonraki kara yönünde su hareketlerinin oluşturulduğu kumluk, çakıllık, kayalık, taşlık, sazlık, bataklık ve benzeri alanların doğal sınırını,

KIYI:Kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasındaki alanı,

SAHİL ŞERİDİ:Kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde yatay olarak enaz 100 metre genişliğindeki alanı,

DAR KIYI:Kıyı kenar çizgisinin, kıyı çizgisi ile çakışmasını (falezlerin dibi örnek olabilir),

Toplumun yararlanmasına açık yapı: Mevzuata göre tespit ya da tasdik edilmiş kural ve ücret tarifelerine uygun biçimde, getirdiği kullanımdan belirli kişi ya da topluluklara ayrıcalıklı kullanım hakkı tanımaksızın yararlanmak isteyen herkese eşit ve serbest olarak açık bulundurulan ve konut dokunulmazlığı olmayan yapıları,

İfade eder.

Genel Esaslar

Madde 5 – Kıyılar ile ilgili genel esaslar aşağıda belirtilmiştir:

Kıyılar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır.

Kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir.

Kıyıda ve sahil şeridinde planlama ve uygulama yapılabilmesi için kıyı kenar çizgisinin tespiti zorunludur.

Kıyı kenar çizgisinin tespit edilmediği bölgelerde talep vukuunda, talep tarihini takip eden üç ay içinde kıyı kenar çizgisinin tespiti zorunludur.

Sahil şeritlerinde yapılacak yapılar kıyı kenar çizgisine en fazla 50 metre yaklaşabilir.

Yaklaşma mesafesi ve kıyı kenar çizgisi arasında kalan alanlar, ancak yaya yolu, gezinti, dinlenme, seyir ve rekreaktif amaçla kullanılmak üzere düzenlenebilir.

Sahil şeritlerinin derinliği, 4’üncü maddede belirtilen mesafeden az olmamak üzere, sahil şeridindeki ve sahil şeridi gerisindeki kullanımlar ve doğal eşikler de dikkate alınarak belirlenir.

Taşıt yolları, sahil şeridinin kara yönünde yapı yaklaşma sınırı gerisinde kalan alanda düzenlenebilir.

Sahil şeridinde yapılacak yapıların kullanım amacına bağlı olarak yapım koşulları yönetmelikte belirlenir.

Madde 6 – Kıyı, herkesin eşitlik ve serbestlikle yararlanmasına açık olup, buralarda hiçbir yapı yapılamaz; duvar, çit, parmaklık, telörgü, hendek, kazık ve benzeri engeller oluşturulamaz.

Kıyılarda, kıyıyı değiştirecek boyutta kazı yapılamaz; kum, çakıl vesaire alınamaz veya çekilemez.

Kıyılara moloz, toprak, curuf, çöp gibi kirletici etkisi olan atık ve artıklar dökülemez…

Maddenin devamında, kıyıda imar planı kararı ile nelerin yapılabileceği yazılı ki; onlar da kıyıdan başka yerde yapılması mümkün olmayan, zorunlu hizmet tesisleri…