Yazar Mustafa Kazım Aydın: Haiti ve İstanbul köprüleri

Deprecated: str_contains(): Passing null to parameter #1 ($haystack) of type string is deprecated in /home/medihaber.com.tr/public_html/wp-includes/shortcodes.php on line 246

Deprecated: str_contains(): Passing null to parameter #1 ($haystack) of type string is deprecated in /home/medihaber.com.tr/public_html/wp-includes/shortcodes.php on line 246

Haiti Cumhuriyeti, Karayip Denizi’nde bir ada ülkesidir. Bugün kamu otoritesi yok denecek düzeydedir, dünyanın en yoksullarından biridir. Bu ülke tarihinin simgesel önemi vardır.

Modern anlamda sömürgeciliğin başlangıcı sayılan keşifler çağında, Avrupalıların Kristof Kolomb ile ilk ayak bastığı Amerika toprağıdır.

Yine sömürgelerin bağımsızlık, kölelerin özgürlük savaşının ilk başladığı yerdir. Bağımsızlık savaşının kazanılmasına karşın bağımsızlık ve özgürlük için sömürgecilere bir asırdan fazla tazminat (haraç) ödemek zorunda bırakılmış ülkedir.

Ülkenin tarihi özetle şöyle:

Aralık 1492’de Kristof Kolomb’un ilk yolculuğunda Avrupalılar adaya adım atarak ilk yerleşim yerini kurar. Ada, 17. yüzyılın başlarına kadar İspanyol İmparatorluğu’nun elinde kalır. 1697’de Fransa’ya devredilir. Fransız sömürgeciler, şeker kamışı tarlaları kurup Afrika’dan köleler getirir.

Fransız Devrimi sırasında, devrimin estirdiği özgürlük havasıyla Afrikalı köleler ve özgür beyaz olmayan insanlar isyan eder. İsyanı bastırmak için gönderilen Fransız orduları yenilir ve 1804’te Haiti’nin bağımsızlığı ilan edilir.

Ancak egemen devletler bu bağımsızlık ilanını tanımaz, Fransa donanması adayı kuşatmaya alır. Kuşatma ve işgal tehdidi 1825’te Haiti, Fransız sömürgeci ve köle sahiplerine 150 milyon altın frank ödemeyi kabul edene kadar sürer. Bu anlaşmadan sonra Fransa, kuşatmayı kaldırıp Haiti Cumhuriyeti’ni tanır.

150 milyon altın frank, Haiti’nin üç yıllık milli gelirine eşittir. Ödenecek taksitler de yıllık milli gelirin yüzde 5’dir.  Ödeme 1950’ye kadar sürer.

Şöyle bir düşünün.

Birileri gelip silah gücüyle toprağınıza el koyuyor, sizi köleleştiriyor. İsyan edip toprağınızı ve bağımsızlığınızı geri kazanıyorsunuz. Ama daha büyük kuvvetlerle geliyor, zaten sizin olan toprağı ve özgürlüğünüzü size para ile satıyor.

İstanbul Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinin satılacağına ilişkin haberleri okuyunca, Haiti tarihine takıldım.

Haberler doğruysa…

Halkın vergileriyle yapılan, kamu malı olan köprüler birilerine satılacak. Bedel karşılığı da olsa bir anlamda kamu malına el konulacak. Halk, sahibi olduğu o köprülerden geçmek için mevcut tarifeden daha fazla para vermeye başlayacak.

Olur ya gün gelip devran döner ve kamu adına geri alınmak istenirse, bizim olan köprüler için bir bedel daha ödemek zorunda kalınacak. Stratejik kuruluşlardaki özelleştirmelerde de durum.

Haiti tarihinden farkı; biri silah zoruyla, diğerinde siyaset oyunuyla soygun.